Skala podatkowa
Zakładając własną działalność gospodarczą należy wybrać formę opodatkowania. Do wyboru mamy cztery opcje: skalę podatkową, podatek liniowy, ryczałt lub kartę podatkową.
Forma opodatkowania według skali podatkowej, nazywana również opodatkowaniem na zasadach ogólnych, jest najbardziej popularną wśród przedsiębiorców. Podatek odprowadzany jest od osiągniętego dochodu (przychód – koszty), zgodnie z dwustopniową skalą:
- 18% – jeżeli dochód wynosi poniżej 85 528 zł,
- 32% – jeżeli dochód przekroczył kwotę 85 528 zł (w tym przypadku stawka 32% naliczana jest od nadwyżki powyżej 85 528 zł).
Obowiązkiem przedsiębiorcy rozliczającego się na zasadach ogólnych jest prowadzenie podatkowej książki przychodów i rozchodów. Niewątpliwie zaletą tej formy opodatkowania jest możliwość odliczenia kosztów uzyskania przychodów oraz możliwość skorzystania z ulg podatkowych i kwoty wolnej od podatku.
Podatek liniowy
Z formy podatku liniowego może skorzystać osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą. Nie może z niej natomiast skorzystać osoba świadcząca usługi na rzecz byłego lub obecnego pracodawcy, dla którego była zatrudniona na etacie. Stawka podatku liniowego wynosi 19% i jest stała, bez względu na wysokość osiągniętego dochodu. Podobnie jak w przypadku opodatkowania na zasadach ogólnych możliwe jest odliczenie kosztów uzyskania przychodu. Nie można natomiast skorzystać z kwoty wolnej od podatku oraz ulg podatkowych.
Wybór opodatkowania podatkiem liniowym jest opłacalna dla przedsiębiorcy osiągającego wysokie dochody, powyżej 100 000 zł rocznie.
Ryczałt ewidencjonowany
W przeciwieństwie do dwóch poprzednich form opodatkowania, ryczałt naliczany jest od przychodu, bez uwzględniania kosztów uzyskania. Z ryczałtu nie może skorzystać każdy, ustawa o zryczałtowanym podatku dochodowym szczegółowo określa podmioty, które nie mogą wybrać tej formy opodatkowania. Należą do nich m.in.: apteki, lombardy, usługi prawne, usługi rachunkowo – księgowe.
W zależności od rodzaju działalności gospodarczej, przychody mogą być opodatkowane różnymi stawkami:
- 20% dla wolnych zawodów,
- 17% m.in. dla agencji pracy tymczasowej,
- 12,5% dla przychodów osiąganych z najmu po przekroczeniu kwoty 100 000 zł,
- 8,5% m.in. dla przychodów ze świadczenia usług wychowania przedszkolnego,
- 5,5% m.in. dla przychodów z działalności wytwórczej,
- 3% dla przychodów z działalności gastronomicznej i usługowej w zakresie handlu.
Podatnicy korzystający już z opodatkowania w formie ryczałtu ewidencjonowanego powinny uważać na limity, bowiem po przekroczeniu określonej kwoty przychodów w poprzednim roku podatkowym nie mogą już korzystać z opodatkowania w formie ryczałtu. Zarówno w przypadku osób prowadzących działalność gospodarczą, jak i w spółce cywilnej i w spółce jawnej kwota graniczna wynosi 250 000 euro. Należy pamiętać, że w spółkach przychody wszystkich wspólników sumują się.
Karta podatkowa
Opodatkowanie w formie karty podatkowej jest najprostszą formą opodatkowania w Polsce. Podatnik nie jest zobowiązany do prowadzenia żadnej ewidencji księgowej, a kwota podatku, odprowadzonego co miesiąc, jest stała i nie zależy od wysokości osiąganego przychodu.
Nie każdy może jednak skorzystać z tej formy opodatkowania. Przepisy mówią, że aby rozliczać się na podstawie karty podatkowej przedsiębiorca musi zachować limit stanu zatrudnienia, który został określony w ustawie. Ponadto przedsiębiorca nie może prowadzić innej działalności gospodarczej, korzystać z usług osób niezatrudnionych przez siebie na podstawie umowy o pracę lub usług innych przedsiębiorców (wyjątkiem są usługi specjalistyczne) oraz wytwarzać wyrobów, które są opodatkowane akcyzą.